Divân şiirinin baş kişisi sevgilidir. Âşık yani seven sürekli sevgilisinin özelliklerini anlatır.Bende sizlere elimden geldiğince sevgiliden bahsedeceğim.
Sevgili şiirlerde “can, cânan, yâr, habib, ma’şûk, güzel, hûb, sanem, büt, nigâr, şâh, hüsrev, sultan, mâh, âfitâb, tabîb, dilber, melek, sâkî, mehlikâ, perî” vs. kelimeleriyle ifade edilir.
Sevgilinin özelliklerinin en başında acı ve ızdırap verici oluşu gelir. Âşığın canına kasteder.Bunu gözleriyle, kirpikleriyle, saçlarıyla yapar.Sevgilinin saçları âşığın boynuna dolanır.Bakışları o kadar hışımlıdır ki âşığın nefesini keser.Kılıç gibi kirpikleriyle âşığı yaralar.Benleri ise birer kurşundur.Gamzesi ise bir çukurdur.Dudak hayat suyu gibi can verir.
Sevgili gözüyle âşığı büyüler bu sebeple bazen cadı diye bahsedilir.Kirpikler sıra sıra dizildiği için bazen askere benzetilir.Kılıç, hançer, ok benzetmeleri de yapılır.Kaşlar hilale benzer.Yanak güneşe benzetilir.
Sevgili âşığı görmezden gelir.Rakiple daha çok ilgilenir.Gönlü taştandır.Söz verir ama asla sözünde durmaz.Sevgilinin bu hareketlerini kimse yadırgamaz, ayıplamaz.Çünkü o, gönül mülkünün sultanıdır.Sevgili ızdırap vermezse âşık için daha kötüdür.Çünkü artık âşıktan yüz çevirmiştir.
Sevgilinin ızdırap vermesi âşığın aşkını test etmek içindir.